Onder het mom van ‘vertel me wat je eet en ik vertel je wie je bent’ beantwoorden creatieven enkele prangende vragen. – Vragen en redactie door Marianne Clason
Iris, zelfstandig illustrator en eigenaar van Iris van der Veen Illustraties. Gespecialiseerd in illustraties over rouw en verlies, emoties, trauma en psychische problematiek. Iris geeft ‘woorden’ aan die dingen die moeilijk in woorden zijn uit te drukken.
Website: irisvanderveen.com
Wat is de leukste fase van een creatief proces?
De onderzoeksfase! Leuk detail: bij de start van de opleiding was dit juist de fase die ik het liefste oversloeg. Ik vond dat ik dat niet kon en zag ook het nut er niet van in. Ik wilde vooral maken. Maar door te beginnen met een onderzoeksfase, omdat het wel moest op de opleiding, ontdekte ik ineens de voordelen ervan. Ik kwam tot zoveel meer creatieve ideeën door onderzoek te doen! Nu verheug ik me op de eerste fase en vind ik het zelfs jammer als ze weer voorbij is.
Wie of wat heeft jou doen besluiten om dit vak te kiezen?
Van jongs af aan was ik al geïnteresseerd in creatieve bezigheden. Ik had altijd heel veel fantasie. In mijn jonge jaren ben ik jammer genoeg niet gestimuleerd voor een creatief vak en ik koos daarom voor een beroep dat helemaal niet bij me paste. Toen ik begin twintig was en overspannen thuis kwam te zitten, pakte ik als eerste het tekenen weer op. Ik begon met het maken van realistische portretten (zie afbeelding) en ging dat uiteindelijk ook in opdracht doen. Maar ik merkte dat ik daar niet heel gelukkig van werd. Uiteindelijk ontdekte ik via Flow Magazine het vak van illustrator. Zij plaatsen veel illustraties en besteden aandacht aan het vak. Ik wist toen vrijwel direct; dat wil ik doen, ik wil een verhaal vertellen met mijn tekeningen! Er volgde een opleiding en nu voel ik mij als een vis in het water.
Wat is schoonheid volgens jou?
Ik val voor puur en eenvoud. De natuur is een al schoonheid. Het is ontzettend complex maar straalt puur en eenvoud uit. Juist die combinatie maakt echte schoonheid voor mij.
Wat vind je een geniaal merk en waarom?
Toevallig kwam ik gisteren een vrachtwagen tegen met daarop de volgende slogan: Big enough to handle, small enough to care. Ik heb geen idee van welk bedrijf de vrachtwagen was, maar ik vind het een geniale slogan. Het staat voor mensen en bedrijven die ik aantrekkelijk vind. Het staat voor: ik weet wat ik kan, ik weet waar mijn kracht ligt en ik weet ook wat ik niet kan, en dat is goed.
Een creatief team bestaat voor mij uit…
Een groep mensen die allemaal een eigen unieke kracht hebben en zonder concurrentie-gevoel en zonder onzekerheden elkaars krachten kunnen inzetten en gebruiken om uiteindelijk samen tot het perfecte eindresultaat te komen. Heerlijk is dat!
In welke mindset moet je zijn om iets te kunnen creëren
Ik moet vooral ontspannen zijn en openstaan voor het proces zonder bezig te zijn met eindresultaat. Als ik te veel bezig ben met moeten presteren dan komt er niets.
Hoe zet je jezelf aan?
Door te spelen. Ik heb verschillende manieren gevonden om mijn creatieve luikje open te zetten. Ik knip bijvoorbeeld een plaatje uit een tijdschrift en plak dat op een blad en ga verzinnen wat er buiten dat plaatje gebeurt, en teken of schilder dat.
Of ik schrijf een aantal woorden op; vijf dingen, vijf namen, vijf voorwerpen, vijf kleuren en ga dan met dobbelen bepalen met welke woorden ik iets ga tekenen.
Wat mij ook heel erg helpt is om nieuwe materialen uit te proberen of een korte training voor het gebruik van een type materiaal te volgen via Skillshare of YouTube.
Met wie zou je wel een dagje willen ruilen?
Misschien zou ik wel een dagje redacteur of uitgever willen zijn om te zien hoe het van die kant van de tafel is om met illustratoren te werken. Denk dat ik daar heel veel van zou kunnen opsteken.
Is er een uitvinding waarvan je wilde dat je het zelf bedacht had?
Het eerste dat in me opkomt is de paperclip. Zo eenvoudig maar zo’n krachtig hulpmiddel. Briljant!
Welk verhaal wil je nooit meer vergeten?
Ik weet niet waar het verhaal dat ik hier met je deel vandaan komt, maar het inspireert me wel enorm. Ik ben in het begin van mijn illustratietijd heel onzeker geweest over wat ik maakte. Ik vond altijd het werk van anderen mooier, interessanter en belangrijker.
Totdat ik ontdekte dat mijn werk net zo mooi, interessant en belangrijk is binnen een bepaalde doelgroep. Beauty is in the eye of the beholder. Dat was een belangrijke ontdekking voor mij en heeft me geholpen om dicht bij mijzelf te blijven in mijn werk.
Voordat hij overleed, zei een vader tegen zijn zoon: “Hier heb je mijn horloge, die mijn vader op zijn beurt aan mij gaf. Het is bijna tweehonderd jaar oud. Maar voordat ik het aan je geef, wil ik dat je naar de juwelier gaat. Vertel dat ik het wil verkopen, en kijk hoeveel ze ervoor bieden.”
De zoon ging naar de juwelier, kwam terug bij zijn vader, en zei: “Ze boden € 150 omdat het zo oud is.”
De vader zei: “Ga naar het pandjeshuis, en vraag hoeveel zij ervoor willen geven.”
De zoon ging naar het pandjeshuis en kwam weer terug: “Zij boden slechts € 10 omdat het zo versleten is.”
De vader vroeg zijn zoon om naar het museum te gaan en hen het horloge te laten zien.
Hij ging naar het museum, kwam terug en riep vol blijdschap: “De curator kon zijn ogen niet geloven en bood € 100.000, om dit zeldzame stuk toe te kunnen voegen aan hun antieke collectie.”
De vader zei: “Ik wilde je laten zien dat de juiste plek en de juiste mensen, jou de juiste waarde zullen geven. Zorg dat je niet jezelf verliest op de verkeerde plek, en word niet boos als je niet gewaardeerd wordt. Diegenen die jouw waarde zien, zullen jouw waarde erkennen. Maar, blijf niet op een plek waar niemand jouw échte waarde inziet.”
Weet wat je waard bent…
Heb je creatieve voorbeelden, idolen?
Ja te veel om op te noemen! Maar ik vind Escher bijvoorbeeld heel inspirerend. Ik ben groot fan van het feit dat hij heel experimenteel was met perspectieven. Vooral de spiegelingen in water en glas vind ik geweldig. Ik experimenteer zelf ook graag met andere perspectieven zoals kikvors- en vogelvluchtperspectief.
Beste tip die je ooit kreeg op jouw vakgebied?
’Maak vanuit je hart’.
Creatief zijn is voor jou……
Eigenlijk alles wat voorafgaat aan het daadwerkelijke maken. Dus het onderzoek en het bedenken van datgene dat ik ga maken.
Wat vind je het minst leuk om te doen?
Correcties aanbrengen en finetunen 🙂
Wat zou je nog willen leren of kunnen?
Oei, nog zoveel! Ik kom tijd tekort om alles wat ik nog zou willen proberen en leren ook daadwerkelijk uit te voeren. Ik zou bijvoorbeeld nog heel graag willen leren etsen, maar ook papercut lijkt me fantastisch om uit te proberen. Ook zou ik heel graag willen onderzoeken hoe ik fotografie kan combineren met illustraties. Ik ben eigenlijk altijd wel aan het experimenteren met materialen en stijlen.
Met wie in Almere zou je weleens willen praten over het vak?
Eigenlijk sta ik open voor elk contact binnen het vak, omdat juist die verschillen heel inspirerend kunnen zijn. Daarbij heb ik ook graag een groot netwerk binnen mijn niche waar ik in werk. Mijn niche betreft: psychische problematiek, depressie, rouw en verlies, traumaverwerking, enz.
Welk project staat op je bucketlist?
Het maken van een silent book. Dat is een boek zonder tekst, alleen met illustraties. Ik ben geen schrijver dus ik zou heel graag in contact komen met een verhalenverteller/auteur/schrijver die ook een boek zonder tekst wil maken. Dat is best lastig te vinden omdat een schrijver graag schrijft natuurlijk. Maar mocht iemand zich geroepen voelen dan hoor ik dat graag! Mijn wens is een silent book te maken over één van de volgende thema’s:
Rouw en verlies, psychische aandoeningen, depressie, suïcidaliteit, psychische trauma’s, enzovoort.